Instalacje i urządzenia gazowe - pytania, zagadnienia, odpowiedzi, ściąga lub materiał do nauki;)

1. Jaka jest różnica pomiędzy ciepłem spalania, a wartością opałową. Podaj def i wartości dla znanych gazów lub paliw gazowych.

Ciepło spalania- ilość ciepła wydzielona przy całkowitym i zupełnym spaleniu 1 m³ gazu w warunkach normalnych (w temp. 25º C i pod ciśnieniem 101,325 kPa),, przy czym woda powstała w procesie spalania występuje w postaci cieczy, a temperatura produktów spalania jest równa temperaturze substratów (gazu i powietrza) przed spaleniem

Wartość opałowa – ilość ciepła przy spaleniu całkowitym i zupełnym 1m3 gazu w warunkach normalnych, przy założeniu, że para wodna zawarta w spalinach nie ulega skropleniu.

Wartość opałowa jest mniejsza od ciepła spalania o ciepło skraplania pary.

Ciepło spalania | wart. opałowa

[MJ/m3]

Metan CH4 - 39,83 | 35,89

Etan C2H6 - 70,33 | 64,38

Propan C3H8- 101,15 | 93,11

Wodór H2 12,75 | 10,78

2. Liczba Wobbego- zdefiniuj pojęcie i podaj sposób obliczania

Używana jako wskaźnik dla oceny stałości właściwości użytkowych gazu - jest wyznacznikiem „kaloryczności” gazu, jest to
stosunek wartości ciepła spalania gazu do pierwiastka kwadratowego z gęstości względnej gazu.

W = Qc/√d

3.Jaki jest zakres wybuchowości metanu a jaki wodoru.

------------------H2---Ch4--CO--------C2H6

DGW (LEL)--40,0--4,9----12,5--------3,0

GGW (UEL)- 75,0-15,4---75----------15,5

4.Scharakteryzuj pod względem toksyczności tlenek węgla, gaz ziemny i gaz płynny.

Najsampierw co to znaczy toksyczny:

Toksycznością nazywamy właściwość gazu polegającą na wchodzeniu w reakcję ze składnikiem krwi w organizmie człowieka zamiast tlenu. Jeżeli mówimy, że gaz jest toksyczny - oznacza to, że przebywanie w jego oparach ma wpływ na zdrowie i życie człowieka. Im dłużej przebywa się w środowisku gazów toksycznych lub im większe jest stężenie tego gazu, tym bardziej jesteśmy narażeni na utratę zdrowia lub życia.

Tlenek węgla – najbardziej toksyczny, dopuszczalna zawartość w powietrzu otaczającym stanowisko pracy nie może przekroczyć 0,03 mg/dm3. Powstaje w wyniku niepełnego spalania wielu paliw m.in.: drewna, oleju, gazu, benzyny, nafty, propanu, węgla, ropy, spowodowanego brakiem odpowiedniej ilości tlenu, niezbędnej do zupełnego spalania. Może to wynikać z braku dopływu świeżego (zewnętrznego) powietrza do urządzenia, w którym następuje spalanie albo z powodu zanieczyszczenia, zużycia lub złej regulacji palnika gazowego...Pierwszymi objawami zatrucia są: ból głowy i wymioty.W układzie oddechowym człowieka tlenek węgla wiąże się z hemoglobiną 210 razy szybciej niż tlen, blokując dopływ tlenu do organizmu. Stwarza to poważne zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka. Uniemożliwia prawidłowe rozprowadzanie tlenu we krwi i powoduje uszkodzenia mózgu oraz innych narządów Następstwem ostrego zatrucia może być nieodwracalne uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, niewydolność wieńcowa i zawał albo nawet śmierć. 

Jakie są objawy zatrucia tlenkiem węgla? 

- ból głowy, 

- zawroty głowy, 

- ogólne zmęczenie, 

- duszność, 

- trudnościami z oddychaniem, oddech przyspieszony, nieregularny 

- senność, 

- nudności. 

Osłabienie i znużenie, które czuje zaczadzony, oraz zaburzenia orientacji i zdolności oceny 

zagrożenia powodują, że jest on całkowicie bierny (nie ucieka z miejsca nagromadzenia 

trucizny), traci przytomność i – jeśli nikt nie przyjdzie mu z pomocą – umiera 

Gaz ziemny – składa się głównie z metanu, nie jest toksyczny. skrajnie łatwopalny, pod ciśnieniem po ogrzaniu może zrobić BOOOOM! Gaz lżejszy od powietrza – gromadzi się w górnych partiach pomieszczeń. ze względu na wypieranie tlenu z otoczenia może powodować uczucie senności, zawroty i bóle głowy, przyśpieszenie oddechu. Zaabsorbowana w ciele moŜe spowodować nasilenie alergii, wrażliwości na chemikalia, dolegliwości astmatyczne, bóle głowy, przyśpieszenie czynności serca. 

Gaz płynny – nietoksyczny, Podobnie jak większość gazów technicznych jego duże stężenie może powodować nudności, bóle i zawroty głowy. Utrata przytomności, a nawet śmierć są jednak możliwe tylko w skrajnych przypadkach.

5.Podział gazociągów pod względem ciśnienia.

a) gazociągi niskiego ciśnienia do 10 kPa

(instalacje w budynkach)

b) gazociągi średniego ciśnienia od 10 kPa do 0,5 MPa (=500kPa=5bar)

c) gazociągi podwyższonego średniego ciśnienia powyżej 0,5 MPa do 1,6 MPa (=1600kPa=16bar)

d) gazociągi wysokiego ciśnienia od 1,6 MPa do 10 MPa(10 000kPa=100bar)

6.Scharakteryzuj pod względem wydłużalności cieplnej przewody stalowe, miedziane i z polietylenu.

Nie wiem co to znaczy|:
λ_Cu = 300

λ_stal = 50

λ_polietylen = 0,3

Ale tu jest dobra tabelka:

7.Czym różnią się budynki średniowysokie od wysokich.

*niskie (N) – do 12 m nad poziomem terenu lub mieszkalne o wys do 4 kondygnacji włącznie

* średniowysokie(SW)- od 12 do 25m n.p.t. lub do 9 kondygnacji

*wysokie(W) ponad 25 do 55m n.p.t.

*wysokościowe(WW) powyżej 55m

8. W jakich budynkach mogą być projektowane instalacje gazowe.(do 25 m)

9. Jakich budynkach można stosować instalację sygnalizującą niedopuszczalny poziom stężenia gazu.

W budynkach w których ustanowiony jest stały nadzór zapewniający podejmowanie działań zaradczych, a także w budynkach jednorodzinnych.(czujniki tych instalacji powinny być instalowane w piwnicach i suterenach oraz w pomieszczeniach, w których istnieje możliwość nagromadzenia gazu przy stanach awaryjnych instalacji lub przyłącza gaz. )

10.Jakie Warunki trzeba spełnić aby w budynku wysokim zaprojektować instalacje gazowe.

*w budynku większym niż 35m p.p.t. instalacja może być doprowadzana tylko do pomieszczeń technicznych, w których są zainstalowane urządzenia gazowe, usytuowanych w piwnicy lub na najniższej kondygnacji nadziemnej, a także na najwyższej kondygnacji lub nad nią pod warunkiem zainstalowania urządzeń stabilizujących.

*zastosowanie instalacji w budynkach powyżej 25 m wymaga uzyskania pozytywnej opinii wydanej przed komendanta wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej.

11.Na czym polega różnica pomiędzy lutem miękkim a twardym oraz gdzie są one stosowane.

Lut twardy – zawierają fosfor (0,015-0,04%), czysta miedź 99,9%, służą do łączenia miedzi z miedzią, lub stopów miedzi, są dopuszczone do stosowania w instalacjach rur miedzianych(nie nadają się do lutowania stali i stopów niklu ze względu na kruchość połączeń ), temp. spływania wynosi 650°C Stosowany w instalacjach gazowych i solarnych, czasem "kominkowych".

Lut miękki - Spoiwo cynowe z 3 %dodatkiem miedzi do lutowania miękkiego instalacjach miedzianych. Nie zawiera ołowiu. Zakres temperatur topnienia od +230 C do +250 C. Instalacje wodne.

12.Kiedy można zainstalować w jednym budynku mieszkalnym instalacje gazu ziemnego i gazu płynnego.

Zabrania się stosowania w jednym budynku gazu płynnego i gazu ziemnego. Wyjątek:

W budynku niskim, mającym w mieszkaniach instalacje gazem płynnym, dopuszcza się usytuowanie kotłowni gazowej zasilanej z sieci gazowej.

13.Gdzie i na jakiej wys można instalować gazomierze i jaki jest ich zakres przeciążenia.

Gazomierze powinny być zainstalowane oddzielnie dla każdego z odbiorców i zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych.

Gazomierze mogą być instalowane :

- W szafkach z materiałów trudno zapalnych z otworami wentylacyjnymi

- w szybach wentylowanych przeznaczonych dla pionów instalacyjnych, z drzwiczkami bez otworów wentylacyjnych dostępnymi od strony pomieszczeń mieszkalnych

- dopuszcza się stosowanie w kuchniach i przedpokojach budynków mieszkalnych

- w wydzielonych i zamykanych pomieszczeniach piwnicznych jeżeli mają okno lub przewód wentylacji grawitacyjnej

Lokalizacja gazomierzy powinna zapewnić łatwy dostęp do ich kontroli lub wymiany

Gazomierze należy instalować w przedziale od 0,3 do 1,8 m od poziomu podłogi lub co najmniej 0,5 m od poziomu terenu.

Zakres przeciążenia:

G1,6 -2,6 m3/h

G4 Qmax =6 m3/h

G16 Qmax = 25 m3/h

14.Jakie ograniczenia stawiane są przewodowi spalinowemu przy wiszących kotłach dwufunkcyjnych w łazienkach.

15. Gdzie i w jakiej odl od budynku powinien znajdować się kurek główny przyłącza gazowego.

Kurek główny powinien znajdować się na zewnątrz budynku w wentylowanej szafce co najmniej z materiału trudno zapalnego przy ścianie, we wnęce ściennej lub w odl nie przekraczającej 10m od zasilanego budynku, w miejscu łatwo dostępnym i zabezpieczonym przed wpływami atmosferycznymi, uszkodzeniami mechanicznymi i dostępem osób niepowołanych.

W zabudowie jednorodzinnej odległość kurka może być większa niż 10m, kurek w tedy musi być umieszczony w wentylowanej szafce usytuowanej w linii ogrodzenia od ulicy lub ogólnego ciągu pieszego.

W budynkach o charakterze monumentalnym instaluje się je w miejscach łatwo dostępnych z zewnątrz nie będących pomieszczeniami w odległości nie większej niż 2m od lica zewnętrznego budynku.

16.Kiedy można zainstalować reduktor gazu w budynku mieszkalnym lub użyteczności publicznej.

W żadnym wypadku nie można. Reduktory mogą być instalowane wyłącznie na zewnątrz budynku i powinny być zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych i uszkodzeniami mechanicznymi.

17. Kiedy nie można prowadzić przewodów po zewnętrznej ścianie budynków.

Gdy przewody są wykonane z :

*rur stalowych jeżeli służą do rozprowadzenia paliw gazowych zawierających parę wodną lub inne składniki ulegające kondensacji w warunkach eksploatacyjnych

*z rur miedzianych

18. Jak określa się powierzchnię kanałów wentylacyjnych na paliwa gazowe o gęstości względnej mniejszej od jedności

19. Podaj wymagania co do oświetlenia, stawianego pomieszczeniom kotłowni gazowych powyżej 60 kW.

20 Co oznacza wyrażenie SDR, gdzie się je stosuje i jakie ma wartości.

(Standard Dimension Ratio) jest to stosunek zewnętrznej średnicy przewodu ( de) do grubości ścianki (ee)

SDR-11 stosuje się do wykonania gazociągów niskiego i średniego ciśnienia

SDR17,6- do niskiego ciśnienia

21. Typy urządzeń gazowych

Zachowany jest następujący podział ogólny na rodzaje:

• A – urządzenie bez odprowadzania spalin,

• B – urządzenie z otwartą komorą spalania z odprowadzeniem spalin,

• C – urządzenie z zamkniętą komorą spalania i z odprowadzeniem spalin.

22. Kategorie urządzeń gazowych

1. Urządzenia do przygotowywania posiłków:
-KG - kuchenka gazowa dwu lub czteropalnikowa o mocy do 8,5 kW
- kuchenka gazowo-elektryczna (bez symbolu) wyposażona w palniki gazowe o łącznej mocy do 3,6 kW i płytę elektryczną grzejną o mocy do 4,5 kW
- KGP - kuchenka gazowa z piekarnikiem o łącznej mocy do 11,5 kW z 4 palnikami nawierzchniowymi i palnikiem piekarnika
- PG - piekarnik gazowy o mocy do 3 kW
- RG - rożno gazowe o mocy 2-6 kW

2. Urządzenia do podgrzewania wody:
- GGWP - grzejnik gazowy wody przepływowej, w tym terma gazowa o mocy do 9 kW i piecyki kąpielowe o mocy do 28 kW
- ZGW - grzejnik wody zbiornikowy, moc zależy od objętości zbiornika

3. Ogrzewacze pomieszczeń i promienniki:
- OGW - ogrzewacz pomieszczenia konwekcyjny lub OGW-W z wymuszonym przepływem powietrza, oznaczenie stosowane jest zarówno dla ogrzewaczy z otwartą jak i zamkniętą komorą spalania,
- OGPK - ogrzewacz promiennikowy konwekcyjny, kominek gazowy
- OGP - promiennik gazowy

4. Kotły grzewcze:
- KGGW-N - kocioł gazowy wodny niskotemperaturowy do 100° C
- KGGW-N-K - kocioł gazowy wodny niskotemperaturowy kondensujący
- KGGW-N-D - kocioł gazowy wodny niskotemperaturowy dwufunkcyjny
- KGGW-S - kocioł gazowy wodny średniotemperaturowy do 115° C

23. Słowniczek;)

Pionem gazowym - nazywamy odcinek pionowy instalacji gazowej zasilający co najmniej dwie kondygnacjePoziomem gazowym - nazywamy odcinek poziomy instalacji zasilający jeden lub więcej pionów
Pomieszczenie mieszkalne - to pokoje w budynku mieszkalnym i sypialnie oraz pokoje pobytu dziennego w budynkach zamieszkania zbiorowego
Pomieszczenie pomocnicze - pomieszczenie znajdujące sie w obrębie mieszkania spełniające funkcje komunikacyjne, higieniczno-sanitarne, przygotowania posiłków a także przechowywania ubrań, żywności.
Pomieszczenie techniczne - pomieszczenie przeznaczone dla urządzeń do obsługi technicznej budynku
Pomieszczenia przeznaczone na   pobyt ludzi dzielą się na:
- pomieszczenia na stały pobyt, w których czas przebywania w ciągu doby przekracza 4h
- pomieszczenia na czasowy pobyt ludzi, w których osoby przebywają 2-4h w ciągu doby

24. Czym są paliwa gazowe, skład.

Paliwa gazowe są mieszaniną gazów palnych i gazów niepalnych. Do składników palnych mieszanek gazowych
należą: metan CH₄, tlenek węgla CO, wodór H₂, w mniejszych ilościach amoniak NH₃ i wyższe węglowodory o wzorze ogólnym CnHm.
   Jako składniki niepalne, tzw. balast, występują najczęściej: dwutlenek węgla CO₂, azot N₂, para wodna H₂O,
w mniejszych ilościach siarkowodór H₂S, cyjanowodór HCN, dwutlenek siarki SO₂ oraz gazy szlachetne jak hel He,
argon Ar i krypton Kr. Wiele surowych paliw zawiera również zanieczyszczenia smoliste oraz w postaci pyłu
pochodzenia mineralnego lub organicznego. Niektóre paliwa gazowe zawierają  niewielkie ilości tlenu O₂.

25. Podział gazów ze względu na pochodzenie

 Ze względu na pochodzenie paliwa gazowe możemy podzielić na:
- naturalne, występujące samoistnie w przyrodzie lub łącznie ze złożami ropy naftowej, zaliczają się do nich gaz ziemny wysokometanowy i zaazotowany, gaz błotny, gaz z odmetanowania kopalń,
- pochodzące z przeróbki ropy naftowej, gazy płynne propan, butan
- pochodzące ze zgazowania paliw stałych, np. gaz koksowniczy,   gaz świetlny, gaz generatorowy, gaz wodny, gaz wielkopiecowy, gaz wytlewny,
- pochodzące z rozkładu odpadków organicznych, np. biogaz, gaz wysypiskowy
- otrzymywane sztucznie w wyniku reakcji chemicznych, rozkładu związków chemicznych, itp., np. wodór, acetylen

26. Parametry użytkowe paliw gazowych

– Ciepło spalania Qs [MJ/m3] - jest to teoretyczny wskaźnik uzyskiwanego ciepła w procesie
spalania. Definiowane jest ono jako ilość ciepła uzyskiwana wskutek spalenia całkowitego
(gdy cała masa paliwa ulega spaleniu) i zupełnego (gdy nie pozostają palne składniki po
procesie spalenia) jednostki paliwa, a woda będąca w składzie spalin jest w postaci cieczy.
Temperatura paliwa przed spalaniem i po spaleniu są sobie równe. Przyjmuje się przy tym jako stan odniesienia, stan normalny substratów i produktów spalania, tj. temperaturę 0°C i ciśnienie 1 atm.
– Wartość opałowa Qw [MJ/m3] – jest to praktyczny wskaźnik uzyskiwanego ciepła wskutek
spalenia. Definiowana jest jako ilość ciepła uzyskana podczas spalenia całkowitego
i zupełnego jednostki paliwa, przy czym woda będąca w składzie spalin jest w postaci
gazowej, czyli w postaci pary wodnej. Spaliny uchodzące z komór spalania i palenisk urządzeń technicznych mają wysoką temperaturę i para wodna uchodzi ze spalinami w postaci niewykroplonej unosząc ze sobą ciepło parowania, z tego powodu do praktycznych
obliczeń bilansowych wykorzystuje się pojęcie wartości opałowej. Wartość opałowa Qw jest liczbowo równa różnicy między ciepłem spalania Qs a ilością ciepła potrzebną do odparowania wody zawartej w paliwie oraz powstałej ze spalania wodoru z tego paliwa. Można ją określić zależnością:
Qw = Qs - rw * mw

Gdzie:
rw - ciepło skraplania pary wodnej = 2500 kJ/kg wody
mw - masa wody w [kg]

– Gęstość względna gazu d [-] – jest to stosunek gęstości danego gazu do gęstości powietrza
w tym samym ciśnieniu i temperaturze. Jeżeli d jest mniejsze od 1 – gaz jest lżejszy od
powietrza i podczas wydzielania unosi się do góry. Gdy d jest większe od 1 – gaz jest cięższy
od powietrza i zalega na dole pomieszczeń lub terenu.

– Dolna granica wybuchowości DGW [%] – jest to najmniejsza procentowa zawartość gazu
w mieszaninie z powietrzem, w której po zainicjowaniu zapłonu nastąpi wybuch.

– Górna granica wybuchowości GGW [%] – jest to największe stężenie procentowe gazu
w mieszaninie powietrza, w którym po zainicjowaniu zapłonu nastąpi wybuch. Powyżej
górnej granicy wybuchowości gazu wybuch nie nastąpi. Gaz wypali się miejscowo, ale
z braku tlenu do procesu spalania – nie dojdzie do rozprzestrzenienia się płomienia.

– Liczba Wobbe’go W [MJ/m3] – jest to liczba, którą wykorzystuje się do określenia podgrupy
paliwa gazowego, oraz podczas przestawiania palników z jednego rodzaju paliwa na drugie.

27. Schemat instalacji LPG - gazu płynnego.

28. GAZ PŁYNNY Zbiornik LPG 

Zasady montażu zbiorników gazu płynnego podaje ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY
z dnia 12 kwietnia 2002 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, głownie nowelizacja z roku 2009.
patrz montaż instalacji gazowych

Pojemność zbiornika [m3]	Minimalna odległość od budynku [m]
	nadziemnych	podziemnych
do 3	3	1
3-5	5	2,5
5-7	7,5	3
7-10	10	5

Odległość miedzy dwoma zbiornikami winna wynosić:

- co najmniej 1m dla zbiorników o pojemności mniejszej lub równej 5m³

- co najmniej 1,5 m dla zbiorników o pojemności > 5 m³

 Zbiornik może być montowany nadziemnie lub podziemnie.  W obu przypadkach zbiornik należy posadowić na płycie fundamentowej, wykonanej z betonu B-15, grubości min. 20 cm, na zagęszczonej podsypce piaskowej grubości 20-25 cm. Wymiary płyty powinny wynosić:

-         szerokość 1600 mm

-         długość, odpowiednio 3000, 4800, 6400mm w zależności od wielkości zbiornika.

Zbiornik należy uziemić bednarką ocynkowaną o wymiarach 25x4 mm ułożoną na głębokości minimum 0,6m i w odległości 1m od fundamentu.

29. GAZ PŁYNNY Przyłącze zbiornik-dom, instalacja wewnętrzna i kotłownia

Przyłącze

            Wykonujemy je z rur stalowych czarnych bez szwu o średnicy ½” lub z rur miedzianych twardych. Rury stalowe łączymy przez spawanie, natomiast rury miedziane przez połączenia lutowane twardo. Rury przyłącza prowadzi się podziemnie na głębokości 0,8 m izolując je:

-         pod ziemią – taśmą denso

-         nad ziemią – przez podwójne malowanie farbą antykorozyjną.

Trasę rur należy oznakować taśmą w kolorze żółtym, ułożoną pod ziemią na głębokości 0,2 m.

Zbiornik powinien mieć wydzieloną strefę ochronną o szerokości 3 m. W strefie tej nie wolno umieszczać materiałów łatwopalnych, np. składować drewno, a także kosić trawy urządzeniami mechanicznymi. Jeśli działka nie jest ogrodzona, należy wykonać osobne ogrodzenie wokół zbiornika z siatki stalowej o wysokości min. 1,8 m, z dwoma wejściami i tabliczką z napisem „INSTALACJA GAZU PŁYNNEGO OGIEŃ I PALENIE ZABRONIONE”.

Instalacja wewnętrzna

            Powinna być wykonana po wierzchu ścian z takich samych materiałów jak przyłącze. Przewody należy prowadzić ze spadkiem 0,4%, przed każdym przyborem gazowym musi być zamontowany zawór odcinający.   

                     

Kotłownia

            Ze względu na gęstość propanu większą od gęstości powietrza, kotłownia musi być posadowiona powyżej poziomu terenu!!! Zabrania się jednocześnie wykonywania w niej:

-         progów w drzwiach

-         kratek ściekowych

           Wentylację kotłowni powinien stanowić otwór nawiewny o powierzchni minimum 200 cm²umieszczony minimum 30 cm nad podłogą i otwór wywiewny o tej samej powierzchni, umieszczony pod sufitem. Dodatkowo, dla usunięcia ewentualnych przecieków gazu należy wykonać dodatkowy otwór na poziomie podłogi i wyprowadzić go na zewnątrz budynku.

Gaz płynny spala się z inną prędkością niż gaz ziemny. Przed podłączeniem i uruchomieniem przyborów gazowych, należy przezbroić je na nowy rodzaj gazu. Kuchenki gazowe i podgrzewacze wody, a także kotły z palnikiem atmosferycznym, wymagają zwykle tylko wymiany dyszy. W kotłach z palnikiem nadmuchowym należy wymienić cały palnik. Jest to dość kosztowna operacja, dlatego przed zakupem kotła warto od razu zdecydować na jaki rodzaj gazu ma być ustawiony.

30. Podział gazomierzy

Gazomierze są urządzeniami służącymi do pomiaru objętości przepływającego gazu w instalacji lub sieci gazowej. W zależności od budowy i zasady działania gazomierze dzielą się na:
- miechowe
- rotorowe
- turbinowe
- ultradźwiękowe
- laboratoryjne
a ze względu na zastosowanie, na:
- gazomierze domowe
- gazomierze przemysłowe

Gazomierze miechowe - są popularnym rozwiązaniem stosowanym w domkach jedno - i wielorodzinnych, a także małych zakładach produkcyjnych. Zbudowane są ze stalowej blaszanej obudowy wewnątrz której znajdują się dwie przepony powietrzne wykonane ze skóry lub syntetyku, (tzw. miechy). Podczas pracy miechy naprzemian wypełniają się gazem, przy czym napełnianie się jednego miecha powoduje opróżnianie (wyciskanie gazu) z drugiego miecha. Ruchy miechów przenoszone są za pomocą korbowodu na urządzenie zliczające przepływ gazu.
     Gazomierze miechowe produkowane są na nominalne obciążenie gazem od 1,6-160m³/h,  wykonywane są jako:
- jednokróćcowe
- dwukróćcowe

Gazomierze rotorowe

 Zasada na jakiej opiera się działanie gazomierzy rotorowych znana jest od dawna i wykorzystywana na przykład w sprężarkach ROOTS’a. Przepływ gazu przez komorę pomiarową wymusza ruch rotorów, których obrót jest przenoszony przez sprzęgło magnetyczne i system przekładni do główki liczydła. Informacja o ilości gazu, który przepłynął przez gazomierz jest wskazywana na sumatorze (liczydle mechanicznym).

Gazomierz rotorowy jest maszyną objętościową i działa na zasadzie zliczania cykli (obiegów) pracy. Na jeden cykl pracy gazomierza rotorowego przypada ustalona liczba napełnień i opróżnień komór pomiarowych pomiędzy kolejnymi identycznymi położeniami kształtowych wirników (rotorów). Gaz wpływający do gazomierza wypełnia komorę pomiarową utworzoną przez przestrzeń pomiędzy rotorem, a korpusem wewnętrznym. Nadciśnienie na wlocie do komory pomiarowej wywołuje obrót rotorów i transport porcji gazu. Objętość transportowanej porcji gazu odpowiada w przybliżeniu objętości komory pomiarowej. Pełny obrót rotorów o 360° (cykl) odpowiada przetransportowaniu 4 porcji gazu (po dwie porcje dla każdego rotora). Aby nie dopuścić do zetknięcia się rotorów ich powierzchniami bocznymi, połączono je parą kół synchronizujących. Ruch obrotowy rotorów jest przenoszony dalej przez pierwszą przekładnię redukującą i sprzęgło magnetyczne do mechanizmu liczydła, który dokonuje sumowania objętości. Liczydło gazomierza wskazuje wartość tej sumy.

Rys. Zasada działania gazomierza rotorowego

Gazomierze turbinowe

Gazomierz turbinowy działa na zasadzie proporcjonalności prędkości obrotowej wirnika turbiny do prędkości liniowej, a więc i strumienia objętości przepływającego gazu w określonym zakresie wielkości przepływu. Zakres ten wynika z praw mechaniki płynów oraz cech konstrukcyjnych gazomierzy. Mechanizm liczydła dokonuje sumowania objętości, która przepłynęła przez gazomierz, a liczydło wskazuje wartość tej sumy.




Przykładowy zestaw pomiarowy gazomierza turbinowego z urządzeniem przeliczającym.





     Gazomierze turbinowe są urządzeniami do pomiaru dużych ilości przepływającego gazu w sieciach gazowych i instalacjach przemysłowych, o temperaturze od -20 do nawet +60°C.


31. Prowadzenie przewodów gazowych

Przepisy obowiązujące przy prowadzeniu przewodów gazowych przez pomieszczenia.

Rozwiązania techniczne wszystkich elementów składowych budynku mieszkalnego , w tym także instalacji gazowej, reguluje rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa w sprawie warunków technicznych, jakimi powinny odpowiać budynki i ich usytuowanie.
/Dz. U. Nr 15/99, poz 140/.
Do wykonania instalacji gazowej można stosować rury według:
- PN-80/H-74219 ?Rury stalowe bez szwu walcowanena gorąco ogólnego zastosowania?,
- PN-79H-74244 ?Rury stalowe ze szwem przewodowe?,
- PN-74/H-74200 ?Rury stalowe ze szwem gwintowane?.
Złączki instalacyjne służą do połączenia poprzez złącze gwintowane z uszczelnieniem: poszczególnych odcinków rur ze sobą, armatury z przewodami i podłączenia urządzeń gazowych do przewodów.
Do budowy instalacji nie można wykorzystywać rur uszkodzonych oraz rur o zniekształconym przekroju. Poszczególne odcinki rur można łączyć poprzez spawanie lub za pomocą gwintu. Na dłuższych odcinkach zaleca się łączyć rury poprzez spawanie, a skręcanie przy podłączaniu urządzeń i gazomierzy.
Do uszczelniania połączeń gwintowych używamy włókien konopnych posmarowanych niewysychającą pastą lub taśm teflonowych.
Do wykonywania instalacji gazowych wykorzystywane są również rury i kształtki miedziane. Do połączeń rur i kształtek z miedzi stosujemy lutowanie twarde.
Rury prowadzimy najczęściej na powierzchni ścian mocując je na specjalnych uchwytach instalacyjnych.
Dopuszcza się umieszczanie przewodów gazowych w bruzdach wypełninych łatwo usuwalną zaprawą tynkarską, nie powodującą korozji, ale na innych kondygnacjach niż piwnica. W piwnicy rurociągi nie powinny być zakrywane. Rury gazowe można zatynkować po dokonaniu pruby szczelności instalacji.
Rury stalowe przed zatynkowaniem powinny być zabezpieczone powłoką antykorozyjną.
Rury stalowe i miedziane możana łączyć przy wykonaniu jednej instalacjijednakże:
- poziomy w piwnicy i piony z rur stalowych,
- odcinki instalacji od gazomierzy do urządzeń gazowych z rur miedzianych.
Przewody instalacji gazowej należy prowadzić przez pomieszczenia tzw. niemieszkalne ? pomieszczenia bytowe bez łużek do spania: kuchnie bez miesjc do spania, wc, przedpokoje, klatki schodowe, pomie-głównie szczenia gospodarcze, garderoby. Pomieszczenia te powinny być łatwo dostepne  i niezawilgocone. Przewody nie powinny być również prowadzone przez pomiesczenia, których sposób użytkowania może spowodować uszkodzenie instlacji lub wpłynąć na zmianę parametrów eksploatacyjne gazu.
Dopuszcza się prowadzenie przewodów gazowych przez pomieszczenia mieszkalne, ale muszą one być wykonane z rur stalowych bez szwu łączonych przez spawanie lub z rur miedzianych łączonych przez lutowanie twarde. Rury instalacji gazowej powinny być zabezpieczone przed prądami błądzącymi tzn. uziemione.

Przy budowie instalacji gazowej należy pamiętać o zachowaniu odpowiedniej odległości od innych domowych  instalacji /min. 10 cm/, takiej by można było wykonać na instalacji, bez problemu, wszelkie prace konserwatorskie. Planując usytuowanie instalacji gazowej musimy wziąć pod uwagę jaki gaz będzie nimi przesyłany: ziemny, czy płynny LPG. Gaz ziemny jest lżejszy od powietrza i przy ulotnieniu może dostać sią do inncyh instalacji, dlatego rura gazowa powinna być umiejscowiona powyżej innych instalacji.
W przypadku gazu płynnego dostarczanego np. z butli gazowej, rury gazowe należy prowadzić poniżej inncych instalacji oraz poniżej urządzeń mogących iskrzyć podczas pracy.
Instalacji z gazem płynym nie można prowadzić w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu - np. w piwnicach.

Przy krzyżowaniu sią przewodów gazowych z przewodami innych instalacji odległość między nimi powinna wynosić min 2 cm.
Na dłuższych odcinkach instalacji należy pamiętać o możliwości odkształceń wdłużnych rur spowodowanych zmianami temperatury. Zabezpieczeniem przed tymi odkształceniami jest wykonanie  kompensatorów. Rozwiązania techniczne instalacji gazowej powinny także eliminować ewentualne odkształcenia instalacji wywołane deformacją lub osiadaniem budynku.
Instalacja gazowa nie może być prowadzona w kanałach kominowych i wentylacyjnych. Przewody gazowe prowadzone przez ściany, przegrody konstrukcyjne, stropy należy umieszczać w rurach osłonowych. Rury osłonowe /ochronne/ to rury stalowe,  najczęściej o odcinkach równych szerokości ściany, o większej średnicy od instalacji gazowej na stałe wmurowane w ściany. Luz pomiedzy rurą osłonową, a rurą instalacyjną należy wypełnić masą elastyczną np. masą bitumiczną. W ścianach zewnętrznych i stropach rura osłonowa powinna wystawać po obu stronach o ok. 10 mm.
            Na zewnątrz budynku po ścianach nie można prowadzić instalacji gazowej:
-zasilanej gazem zawierającym parę wodną,
-zasilanej gazem płynnym /mieszaninami A i B propanu i butanułynnym określonej w PN dotyczącej
węglowodorowych gazów płynnych/
- wykonanej z przewodów miedzianych.
Część instalacji gazowej leżącej poza budynkiem poniżej poziomu terenu / np. od gazomierza z kurkiem znajdującego się w skrzynce /najszęściej w ogrodzeniu/ powinna spełniać wymagania jak dla sieci gazowej.
Każda instalacja podłączona do sieci gazowej powinna być opomiarowana ? posiadać licznik zużycia gazu. Gazomierzy nie należy instalować:
- w pomieszczeniach mieszkalnych, łązienkach lub innych, w których występuje zagrożenie korozją ze
strony np. wilgoci , związków chemicznych itp.
- we wspólnych wnękach z licznikamia elektrycznymi,
- w odległości mniejszej w rzucie poziomym niż 1 m od palnika gazowego lub innego paleniska
- w odległości mniejszej niż 3 m od urządzenia gazowego, mierząc w rozwinięciu długości przewodu.
Gazomierze można instalować:
- w szafkach metalowych, które posiadają otwor wentylacyjne:
- na klatkach schodowych lub korytarzach kondygnacji użytkowych,
- w kuchniach i przedpokojach, gdzie dopuszcza się instalowanie gazomierzy bez szafek
- na zewnątrz budynku, razem z kurkiem głównym instalacji gazowej z zachowaniem odległości
5 m od zasilanego budynku  lub 10 m /budynki jednorodzinne i zagrodowe/
- w szybach przeznaczonych dla pionów instalacyjnych, z drzwiczkami usytuowanymi od strony
pomieszczeń niemieszkalnych,
- w pomieszczeniach piwnicznych pod warunkiem, że:
- mają one otwór okienny oraz przewód wentylacji grawitacyjnej wyprowadzony ponad dach lub przez ścianę zewnętrzną na wysokość nie mniejszą niż 2,5 m powyżej terenu i w odległości nie mniejszej niż 0,5 m od bocznej krawędzi okien, drzwi i innych otworów budowlanych.
Przed każdym gazomierzem powinien być zainstalowany kurek gazowy odcinający. Montaż powinien umowżliwiać jego odłączenie bez konieczności demontażu instalacji.
Ustalona przez rozporządzenia wysokość montażu gazomierza wynosi:
- 0,3 - 1,8 m od poziomu podłogi do spodu gazomierza,
- min. 0,5 m od poziomu terenu.
Kolorem ?zarezerwowanym? dla instalacji gazowej jest kolor żółty.